Wspieranie środowiska osób z niepełnosprawnością, to specyficzny proces, oparty o współdziałanie i kooperację instytucji, organizacji i osób działających w sferze problematyki niepełnosprawności. Przykładem trwającego od dekady, procesu przełamywania barier społecznych, poprzez włączanie osób niepełnosprawnych w życie społeczne i umożliwienie im uczestnictwa w zajęciach kulturalnych, oświatowych, sportowych, samopomocowych, jest działalność Radomskiego Forum Integracyjnego. Działające na zasadach partnerstwa, skupia przedstawicieli instytucji oświatowych, kulturalnych, pomocy społecznej, sportowych oraz organizacji pozarządowych, działających na rzecz rozwiązywania problemów osób z niepełnosprawnością oraz ich integracji z otoczeniem. Prowadzona współpraca sprzyja poszanowaniu potrzeb środowiska osób niepełnosprawnych, a co sprzyja współpracy podmiotów zrzeszonych w Forum? – Myślę, że pewien rodzaj empatii, często podparty wieloletnim doświadczeniem w pracy z osobami z niepełnosprawnością, a także osobistymi osób, którzy działają w tym zakresie. Ale także, nienastawianie się na spektakularne sukcesy tu i teraz, ale powiedziałbym pozytywistyczna praca u podstaw. Może wolno, ale dążymy do celu, nie nastawiamy się na pojedyncze fajerwerki, cel wspierania osób z niepełnosprawnością jest długofalowy. Co ważne, Forum to grupa już w tym momencie przyjaciół, którzy dziesięć lat temu zebrali się, i każdy dotykał problematyki osób z niepełnosprawnością ze swojej strony, często w pojedynkę. Natomiast doświadczenie pokazało, że razem możemy więcej – mówi Marcin Gierczak zastępca dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy społecznej w Radomiu.

Jednym z zadań realizowanych przez Forum, jest integracja społeczności, przejawia się organizowaną cyklicznie od 10 lat, ogólno miejską imprezą kulturalno – sportową, podczas której swoje umiejętności i talenty wspólnie prezentują osoby sprawne jak i niepełnosprawne. Radomskie Dni Godności to wyjątkowa impreza, bo jest ukoronowaniem pracy Radomskiego Forum Integracyjnego. Obchody są trzydniowe, pierwszy dzień rozpoczyna Msza Święta, przemarsz kolorowego korowodu ulicami miasta, z udziałem dzieci, osób dorosłych zarówno pełnosprawnych jak i niepełnosprawnych, następuje symboliczne przekazanie kluczy do bram miasta przez  władze Radomia, przedstawicielom środowiska osób z niepełnosprawnością. To bardzo podniosła chwila, która na długo pozostaje w pamięci. Odbywają się liczne występy na scenie zarówno artystów niepełnosprawnych jak i pełnosprawnych, którzy i promują swoje umiejętności. Są organizowane koncerty, rozgrywki sportowe i rekreacyjne. Formuła jest podobna od lat, chociaż corocznie organizatorzy wprowadzają nowe elementy, uatrakcyjniające obchody i pomagające w zwróceniu uwagi na potrzeby środowiska osób z niepełnosprawnością. Co jest ideą Radomskich Dni Godności? – Założeniem jest wyciąganie z domów osób z niepełnosprawnością i pełnosprawnych, stworzenie możliwości do poznania, wspólnego spędzania czasu.  Z założenia wszyscy jesteśmy jednakowi, mamy takie same radości, smutki, tak samo lubimy się bawić cieszyć, uprawiać sport. Jesteśmy tacy sami tylko się nie znamy i dlatego mamy często stereotypowe uprzedzenia, nie wiemy jak się zachować we własnym towarzystwie. Tego typu imprezy mają integrować – mówi Gierczak. Nie mają one wyłącznie integracyjnego charakteru, jednym z ważnych elementów jest edukacja, jakie korzyści przynosi wykorzystywanie tego narzędzia we wspieraniu środowiska osób z niepełnosprawnością? – Edukacja jest prowadzona od lat i już widać jej efekty, przestajemy zauważać niepełnosprawność, traktujemy się nawzajem normalnie. Krąg osób zaangażowanych się poszerza, myślę, że udział imprezach integracyjnych w wątkiem edukacyjnym na pewno uwrażliwia. Nie jest tajemnicą, że od lat problematyka niepełnosprawności była tematem tabu, same osoby niepełnosprawne były zamknięte w swoich mieszkaniach, nawet niekoniecznie z tego powodu, że były bariery architektoniczne, bo one były w naszych głowach. Myślę, że edukacja, taka naturalna przez zabawę, wspólne inicjatywy, mówienie o niepełnosprawności, wpływa na sposób myślenia o barierach. Nie twórzmy barier, nie będziemy musieli ich potem usuwać – podkreśla Gierczak.

We współpracę z Radomskim Forum Integracyjnym włączyli się organizatorzy społeczności lokalnej pracujący w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Radomiu, w ramach realizowanych zadań, współorganizowali obchody Radomskich Dni Godności. Zajmują się problematyką osób z niepełnosprawnością, wspólnie z partnerskimi instytucjami i podmiotami prowadzą Klub Niepełnosprawnych.

Działalność Radomskiego Forum Integracyjnego, to ciągły proces integracji i kooperacji  środowiska, czyli instytucji i organizacji występujących w imieniu osób z niepełnosprawnością. Prowadzone przedsięwzięcia są szansą na zaznaczenie obecności osób z niepełnosprawnością w przestrzeni publicznej, zwrócenie uwagi  na dotykające ich problemy, ukazanie ich skali oraz specyfiki. Czynny udział zarówno środowiska osób niepełnosprawnych, jak również organizacji i instytucji działających na ich rzecz, sprzyja budowaniu więzi, relacji a także spójności środowiska. Niweluje zagrożenie bierności tej grupy, pozostawania w zaciszu domowym, a także dania przyzwolenia innym, że nie muszą brać odpowiedzialności za środowisko osób z niepełnosprawnością, kiedy ono samo jest mało widoczne, i nie reprezentuje głosu własnego kręgu.

Monika Makowiecka

Monika Makowiecka – pedagog, absolwentka Uniwersytetu w Białymstoku, Wyższej Szkoły Biznesu i Przedsiębiorczości w Ostrowcu Św. oraz studiów podyplomowych Zarządzania Gospodarką Społeczną na Uniwersytecie Warszawskim. Członkini Rady Programowej Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL. Trenerka CAL, uczestniczka XIV Szkoły Trenerskiej STOP, licencjonowana trenerka programu Spadochron. W latach 2000 – 2010 pracownik Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Radomiu, gdzie min. współorganizowała i prowadziła Klub Integracji Społecznej. Od 2010 roku prowadzi działalność edukacyjną, w szczególności w obszarze pomocy społecznej. Współpracuje w realizacji projektu systemowego „Tworzenie i rozwijanie standardów usług pomocy i integracji społecznej”, posiada doświadczenie mentora grup i środowisk, w pracy z pracownikami socjalnymi – organizatorami społeczności lokalnych z ośrodków pomocy społecznej ze średnich i dużych miastach oraz pełniła rolę opiekuna – coacha dla grupy z małych miejscowości.